Η ίδρυση της Πλάκας

Η περιοχή της Πλάκας ήταν αρχικά τόπος εποχιακής διαμονής όσων κατοίκων του Αγίου Υπατίου και της Παλαιόπολης (Ηφαιστείας) είχαν κτήματα στην περιοχή και πήγαιναν να τα καλλιεργήσουν. Μετά το 1823 κάποιοι άρχισαν να μένουν εκεί μονίμως και όταν συγκεντρώθηκαν αρκετοί, δημιούργησαν οικισμό.

Το 1854 δεν είχε ακόμα συγκροτηθεί ενορία, διότι το χωριό δεν αναφέρεται σε σχετικό κατάλογο της μητρόπολης. Παρομοίως, το 1856 δεν υπήρχε συγκροτημένη κοινότητα, διότι το χωριό δεν αναφέρεται στον κατάλογο φορολογίας όσων ανδρών του νησιού δεν στρατεύονταν. Ο Conze που επισκέφθηκε την περιοχή το 1858 βρήκε μόνο μεμονωμένες καλύβες, γι’ αυτό στο χάρτη του δεν σημειώνει οικισμό. Βρήκε όμως αρκετούς ανθρώπους, οι οποίοι τον καθοδήγησαν και τον ξενάγησαν στο Βριόκαστρο.

Πράγματι, το 1863 απογράφηκαν 60 οικογένειες και ο οικισμός αναφέρεται ως Πλάκα ή Νεοχώριον. Το 1874 υπήρχαν 70 οικογένειες και 87 σπίτια στο χωριό, το οποίο σημειώνεται Συμφερούπολις. Το όνομα αυτό δόθηκε από τον μητροπολίτη Ιωακείμ Γ΄, στον οποίο απευθύνθηκαν οι κάτοικοι όταν αποφάσισαν να συστήσουν κοινότητα, διότι λόγοι συμφέροντος τούς ανάγκασαν να φύγουν από τον Άγιο Υπάτιο.

Ως «Συμφερούπολις» αναφέρεται ελάχιστες φορές στα κοινοτικά έγγραφα μέχρι το 1888 που απεβίωσε ο μητροπολίτης Ιωακείμ. Στη συνέχεια καθιερώθηκε η σημερινή ονομασία. Ως Plaka τη σημειώνουν κι οι περιηγητές De Launay (1894) και Fredrich (1904) στους χάρτες και στα κείμενά τους.